Likken aan de poten of een likgranuloom

Heel regelmatig hebben honden die ik behandel niet alleen pijn- of kreupelheidsklachten, maar meldt de eigenaar tevens dat de hond veel aan de (voor)poten likt. Soms is dat ook te zien aan bijbehorende kale plek(ken) of zelfs likgranulomen (huidveranderingen op het onderste deel van de poten, die ontstaan als gevolg van likken en bijten door de hond zelf).

Meestal is dit niet de reden voor het consult, aangezien de reguliere diergeneeskunde aangeeft dat er vaak geen pathologische of lichamelijke aanleiding voor het likken is: “dat het vooral om psychische redenen, nervositeit, stress door alleen thuis zijn of angst ergens voor gaat”.

Mijn ervaring echter is dat de neiging om de poten te likken veelal verdwijnt als we pijnklachten of wervelblokkades succesvol hebben behandeld. De mogelijke verklaring is tweeledig:

1. Het dier heeft pijn, vaak op een plek waar het zelf niet bij kan, zoals de hals of de schouders. Door het toedienen van mechanische prikkels aan het zenuwstelsel, door stimulatie van de huid door likken, treedt er concurrentie op voor het brein ten opzicht van het ontvangen en verwerken van de pijnprikkels. Door het zichzelf toedienen van concurrerende prikkels voelt het dier minder pijn (pijn die dus NIET op de plaats van het likken is gelokaliseerd).
2. Het brein krijgt minder prikkels uit een regio dan het gewend was. Het brein reageert daarop door het “open draaien van de volumeknop”; elke prikkel leidt tot een bovenmatige stimulatie van hersencellen: zogenaamde denervatie-overgevoeligheid ten gevolge van de-afferentatie. Deze verminderde aanvoer van informatie naar het brein kan een gevolg zijn van een verstoorde zenuwvoorziening (wervelblokkades, compressie of ziekte van zenuwen), operaties, éénzijdig gebruik (RSI bij mensen) of immobilisatie (spalk of gips). Het dier voelt dan dus pijn op een plaats waar geen bron van pijn is, maar waar onvoldoende gevoel is door een andere oorzaak, en gaat likken of bijten op die plek.

Begrijpelijk is, dat het lokaal behandelen van zo’n likplek geen of slechts tijdelijk succes zal hebben. Tenzij de bovenliggende oorzaak aangepakt wordt uiteraard. En daarvoor is de hond bij mij aan het goede adres.